انصاره صالحي

جذب نيكل توسط لجن دفعي تصفيه خانه شهر صنعتي كاوه

چكيده:

كمبود آب شيرين يكي از معضل‌هاي جهاني است و آلوده شدن اين منابع نيز مشكل را دوچندان مي‌كند. يكي از مهم‌ترين منابع آلودگي، تخليه‌ي فاضلاب‌هاي صنعتي است. فلزات سنگين موجود در پساب‌هاي صنعتي يكي از مهمترين و خطرناكترين آلاينده‌هاي زيست محيطي، به شمار مي‌روند. تاكنون روش‌هاي مختلف فيزيكي و شيميايي از جمله انعقاد، ترسيب، اسمز معكوس براي حذف فلزات سنگين از پساب‌هاي صنعتي مورد استفاده قرار گرفته است. فرآيند جذب سطحي روش نسبتا ارزاني است كه در سال‌هاي اخير توجه زيادي را به خود جلب كرده است. براي تصفيه و حذف فلزات سنگين از جاذب‌هاي متفاوتي استفاده مي‌شود. يكي از مواد جاذب كم‌هزينه و در‌دسترس، لجن دفعي تصفيه‌خانه‌ها است. در اين مطالعه، از زيتوده لجن دفعي تصفيه‌خانه شهر‌صنعتي‌كاوه به عنوان جاذب براي جذب سطحي نيكل استفاده شد. برخي از خصوصيات و تركيب شيميايي جاذب به كمك آناليزهاي ميكروسكوپ الكتروني روبشي (SEM)، آناليز انرژي پراش اشعه X (EDX)، پلاسماي جفت شده القايي (ICP) و طيف‌سنجي مادون قرمز با تبديل فوريه (FT-IR) تعيين شد. آزمايش‌هاي جذب به دو روش ناپيوسته و ستوني انجام شد و پارامترهاي موثر بر جذب از جمله زمان تعادل، pH، غلظت اوليه نيكل و ميزان جاذب مورد بررسي قرار گرفت. مطالعات سينتيك جذب نيكل به‌‌وسيله‌ي زيتوده لجن دفعي نشان داد كه جذب نسبتا سريع است و سرعت جذب نيكل به‌‌وسيله‌ي زيتوده لجن دفعي از مدل شبه مرتبه دوم تبعيت كرد. بررسي اثر pH اوليه نشان داد pH بهينه براي جذب نيكل به‌‌وسيله‌ي جاذب در 5=pH است. برازش داده‌ها با مدل‌هاي هم‌دماي جذب لانگموير، فروندليچ و ردليچ-پترسون نشان داد كه جذب نيكل به‌‌وسيله‌ي زيتوده لجن دفعي با مدل ردليچ-پترسون برازش بهتري داشت. حداكثر ميزان جذب نيكل به‌‌وسيله‌ي زيتوده لجن دفعي 75/14 ميلي‌گرم بر گرم بود. با افزايش ميزان جاذب ميزان جذب افزايش يافت. واجذب نيكل با اسيد نيتريك 65% بود. كارايي زيتوده لجن دفعي در جذب نيكل از يك نمونه پساب صنعتي 35% بود.